Huzursuz Bacak Sendromu, bacakların ikisinde birden karıncalanma, ağrı, sızlama, itilme ve çekilme gibi tarifi zor pek çok rahatsız edici hisse neden olan, aynı zamanda bacakları karşı konulamaz şekilde hareket ettirme isteği ile karakterize nörolojik bir hastalıktır. Bu hastalığın semptomları genellikle akşam ve gece saatlerinde yoğunlaşır. Dinlenme sırasında ortaya çıkar veya bu dönemlerde şiddetini artırır. Bacaklarda ortaya çıkan hislerin karakteristik özelliği otururken, uzanırken yani dinlenirken belirginleşmesi ve kişiyi rahatsız etmesidir. Hislerin ortaya çıkışıyla birlikte bacakları hareket ettirme isteği de ortaya çıkar.

Hastalığın Özellikleri

Hastalığı olan kişiler, bacaklarını hareket ettirdiklerinde geçici bir rahatlama hissederler. Ancak dinlenmeye geri dönüldüğünde belirtiler yeniden başlar. Bu belirtiler kollarda ve gövdede de benzer şekilde ortaya çıkabilir. Ayrıca gün içinde dinlenme zamanlarında ya da uykuya dalma sırasında da görülebilir. Bazı hastalarda gece uykusunda istemsiz periyodik bacak hareketleri olabilir; bu durum hastaların uyku kalitesini olumsuz yönde etkiler. Huzursuz Bacak Sendromu hastaları uykuya dalmakta ve uykuyu sürdürmekte zorlanabilir, bu da sabahları dinlenmeden uyanmalarına neden olabilir.

Tedavi uygulanmazsa hastalarda uykusuzluk nedeniyle gündüzleri yorgunluk, dikkat dağınıklığı, iş veriminde düşme ve konsantrasyon zorluğu ortaya çıkabilir. Huzursuz Bacak Sendromu, tek bir rahatsızlıktan ziyade bir dizi altta yatan sağlık sorunu ile ilişkilidir. Şeker hastalığı, ağır metal toksinleri, tiroit bozuklukları, hormonal hastalıklar, sigara, alkol, kafein ve böbrek yetmezliği gibi pek çok faktör bu sendroma neden olabilir.

Bu rahatsızlığın belirtileri kişiden kişiye ve günden güne değişkenlik gösterebilir. Belirtiler hastalığın hafif, orta veya şiddetli olmasına bağlı olarak haftada 1-2 gün ya da daha sık etkili olabilir. Sadece geceleri değil, gündüzleri de etkili olur ve uyku kalitesini bozabilir. Bazı hastalarda belirtiler kendiliğinden düzelebilir, fakat bir süre sonra yeniden ortaya çıkabilir. Zaman içinde belirtilerin arttığı da gözlemlenebilir.

Huzursuz Bacak Sendromu olan kişiler tiyatro, sinema gibi yerlerde, uzun uçak ve araba seyahatlerinde zorluk yaşarlar. Bu durum, hastaların sosyal etkinliklere katılmaktan ve yolculuk yapmaktan kaçınmasına neden olabilir. Hastalık zamanında tedavi edilmezse kaygı, depresyon, endişe ve sıkıntı gibi belirtiler de ortaya çıkabilir. Bu anlamda, tedavi edilmeyen Huzursuz Bacak Sendromu depresyonu tetikleyici bir etki yapar.

Bu rahatsızlığın en belirgin bulguları arasında bacak krampları, ağrı, karıncalanma, yanma ve kaşıntı yer alır. Hastalık ilerledikçe bu belirtiler daha da kötüleşir ve sıklaşır. Bu aşamada gece uykusuzluğu görülür, bu durum gündüzleri agresifliğe ve huzursuzluğa neden olur. Daha çok kadınları etkileyen bu rahatsızlık yavaş başlar ve giderek etkisini artırır. İlerleyen dönemlerde kollara kadar yayılabilir.

Her yaştan kişiye Huzursuz Bacak Sendromu tanısının konulması için bazı belirtilerin bulunması gerekir. Bunlardan biri bacaklarda hareket ettirme dürtüsünün olmasıdır. Bu dürtü, bacaklarda kişiyi huzursuz eden hislere yol açar. Bazı hastalar uykudayken bacaklarının atmasından ve istemsiz hareket etmesinden yakınırlar. Sanki bacaklar ağır bir iş yapıyormuş gibi hissedilir, etlerde sıkışma hissedilir. Bazıları da bacaklarında sanki karınca dolaşıyormuş gibi hissedebilir. Aktif olunmayan dönemlerde başlayan ağrılar, harekete başlandığında azalır. Yani bu hastalıkta ağrılar dinlenmeden hoşlanmaz. Geceleri artar ve bu etki günlük yaşama yansır.

Hastalara tedavi sırasında bacaklarını soğuk suda bekletmeleri tavsiye edilir. Soğuk su, bacak kaslarını gevşeterek rahatlamaya yardımcı olur. Arzu edilirse suyun içine papatya veya lavanta gibi rahatlatıcı etkisi olan bitkisel ürünler de eklenebilir. Özellikle lavanta kokusu hastalara iyi gelecektir. Ancak hastaların uyarıcı etkisi olan sigaradan uzak kalmaları gerekir.

Huzursuz Bacak Sendromu tedavisi için kullanılan bazı ilaçlar da vardır. Ancak bu ilaçların yan etkileri de bulunur. Kullanılan antidepresanlar, yakınmaların artmasına neden olabilir. Tedavide kullanılan temel ilaçlar arasında Parkinson hastalığında kullanılan ve güçlü ağrı kesici etkisi olan ilaçlar yer alır. Bu ilaçların nasıl kullanılacağına doktor karar verir. Kişinin anksiyete durumu belirtilerin artmasına neden olabilir. Bu yüzden hastalar stresten uzak durmalı ve rahat olmalıdır.

Hamilelerde Huzursuz Bacak Sendromu görülme riski yüksektir. Özellikle 5. aydan sonra yaygın şekilde görüldüğü söylenebilir. Bu dönemde ilaç tedavisi uygulanması riskli olabilir. Bu yüzden masaj, kafein, egzersiz ve sıcak kompres gibi uygulamalardan uzak durulmalıdır. Hamilelerde tedavi sürecinde alternatif yöntemler daha faydalı olabilir.

Huzursuz Bacak Sendromuna neden olan altta yatan başka bir hastalık varsa tedavide öncelik bu hastalığın tedavisinin yapılmasıdır. Örneğin, hastada kansızlık varsa bunun tedavi edilmesi gerekir. Tedavi sırasında ozon yağı gibi ürünler de bacaklardaki sıkıntıları azaltabilir. Ayrıca kafeinden uzak durmak belirtileri azaltır. Bu arada hastaların stresten uzak durması, rahatlatıcı ve dinlendirici müzikler dinlemesi, yatak odasının uykuyu teşvik edici şekilde düzenlenmesi önerilir. Uykuya yatmadan önce sakinleştirici etkisi olan bir fincan süt içilmesi de gece uykusuzluğuna iyi gelebilir.